Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w SzreniawieSzreniawa to miejscowość na Pojezierzu Poznańskim, położona na skraju Wielkopolskiego Parku Narodowego. Od 1964 roku mieści się tu Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego. Placówka może poszczycić się największą w Polsce ekspozycją prezentującą historię rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego oraz dzieje wsi polskiej. Przechodząc przez budynek kasy muzeum trafiamy do pochodzącego z połowy XIX wieku zespołu pałacowo-folwarcznego niegdyś należącego do rodziny Bierbaumów (pod zarządem muzeum znajduje się również wieża widokowa – mauzoleum Bierbaumów). Na terenie dawnego parku znajduje się galeria popiersi osób zasłużonych dla rolnictwa i ruchu ludowego (zobaczymy tu m. in. popiersie profesora Maksymiliana Siły-Nowickiego, zoologa, ichtiologa i entomologa) oraz część ekspozycji pszczelarskiej – ule figuralne, kłodowe i skrzynkowe, a także maszyny rolnicze. Na wolnym powietrzu pokazywane są również imponujących rozmiarów maszyny parowe oraz piękna, pochodząca z 1920 roku młocarnia. Spacerując po parku, zobaczymy też służące niegdyś do napędzania młocarni drewniane kieraty, pochodzący z lat 30-tych XX wieku silos i zabytkowy wiatrak. Zwiedzanie Muzeum rozpoczyna się w pawilonie prezentującym dzieje rolnictwa na ziemiach polskich od VIII do końca XVIII wieku. Zainteresowani dowiedzą się, co to jest socha, jaki był geograficzny zasięg jej używania, czym różni się od brony, i do czego ta ostatnia służy. Można też poznać tradycyjne rzemiosło wiejskie i zobaczyć jak wyglądały warsztaty stolarza, rymarza i kowala oraz jak zmieniały się na przestrzeni lat. Każda kolejna sala ekspozycyjna pokazuje rozwój techniki związanej z przetwórstwem i przemysłem rolniczym i spożywczym. Można w nich zobaczyć makiety przedstawiające folwarki i XIX-wieczne manufaktury, np. cukrownię. Na koniec sami zwiedzający mogą sprawdzić swoje siły mieląc ziarno w żarnach. Do Szreniawy warto wybrać się w każdy weekend. Wtedy bowiem organizowane są „Muzealne spotkania z widzem”, czyli wykłady połączone z interaktywnymi pokazami. Na terenie muzeum, przez cały rok, odbywają się festyny i imprezy okolicznościowe, a są to m.in. wiosenne pokazy wielkanocne, często połączone z jarmarkiem, na którym można zakupić świąteczne wyroby twórców ludowych i rzemieślników; w sierpniu organizowane są pokazy pt. „Wesele na wsi”, a we wrześniu i październiku można zobaczy, jak wygląda „Jesień na wsi”; w grudniu zaś odbywa się „Jarmark Bożonarodzeniowy”, na którym można zakupić różne ozdoby choinkowe. Niesamowitą przyjemność sprawia sam spacer po zabytkowym parku. Niewątpliwą zaletą tego miejsca jest również możliwość odwiedzenia zagrody ze zwierzętami, która powstała na terenie muzeum specjalnie z myślą o najmłodszych zwiedzających. Wśród propozycji Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie są również ekspozycje, znajdujące się poza jego siedzibą (będące w okolicach Poznania). Jedną z nich jest założone w 1981 roku, na terenie dawnej osady młyńskiej w Jaraczu, Muzeum Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego. W skład tego muzeum wchodzą dziewiętnastowieczne budynki. I tak, w dawnym młynie można obejrzeć ekspozycję zabytkowych maszyn młyńskich, a w zrekonstruowanej stajni przymłyńskiej – pochodzące z terenów całej Polski narzędzia wykorzystywane do ręcznego przetwarzania zboża, tj. stępy nożne i przysiadkowe czy żarna rotacyjne. Odwiedzający muzeum mogą zamówić lekcję muzealną pt. „Od ziarenka do bochenka”, podczas której zgłębiać będą tajemnice wyrobu chleba. Kolejnym budynkiem wartym poznania jest dom młynarza, przepięknie obrośnięty popularnym w Polsce winobluszczem. Można tu zobaczyć liczne modele młynów i wiatraków. Dodatkową atrakcję stanowi możliwość wynajęcia pokoju w domu młynarza i dłuższe rozkoszowanie się piękną okolicą. Można wybrać się na długie spacery po okolicznych lasach lub na przejażdżkę konną do zaprzyjaźnionej stadniny czy powędkować w rzece – każdy znajdzie tu coś dla siebie. Muzeum jest również świetnym miejscem na odpoczynek dla kajakarzy spływających Wełną. Kolejną wartą poznania ekspozycją, wchodzącą w skład szreniawskiego muzeum jest Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego w Swarzędzu. Powstał on w 1963 roku, na terenie Laboratorium Terenowego Chorób Pszczół. Jego głównym pomysłodawcą był profesor Ryszard Kostecki z Instytutu Weterynarii w Puławach, obecny jego patron. Skansen i Muzeum początkowo były niezależne, ale od 1999 roku wchodzą w skład Muzeum ze Szreniawy. To co przyciąga tu odwiedzających, to kolekcja ponad 230 uli (w tym plecione ze słomy – koszki), skupionych wokół dawnego budynku gospodarczego oraz pochodząca z XV wieku barć dębowa. Większość uli usytuowana jest w otoczeniu roślin miododajnych, dlatego warto muzeum odwiedzić latem – w czasie ich kwitnienia. W gmachu muzeum zaś można zobaczyć wystawy poświęcone pszczelarstwu, bartnictwu, jedwabnictwu oraz dowiedzieć się o życiu dzikich zapylaczy. Eksponaty sprowadzane były przez profesora Kosteckiego z terenów całej Polski, ale były również tworzone na jego zamówienie przez lokalnych artystów. Szczególnie należy tu wymienić rzeźbiarza Aleksandra Berwida, którego ul, przedstawiający Łowiczankę – wita gości przy bramie wjazdowej do Muzeum. W ostatnich dniach sierpnia, w Muzeum i Skansenie Pszczelarstwa w Swarzędzu jest organizowana impreza pt. „Miodowe lato w skansenie”. Podczas niej dowiemy się, jak wygląda praca w pasiece, które rośliny są miododajne oraz jak powstaje i do czego może służyć wosk. Zobaczymy też, jak bartnik wspina się na drzewa i po co. Podczas trwania festynu można również spróbować miodu prosto z ula i samodzielnie zrobić woskową świeczkę. Kolejnym oddziałem Muzeum Rolnictwa w Szreniawie, posiadającym ekspozycję na wolnym powietrzu jest Muzeum Wikliniarstwa i Chmielarstwa w Nowym Tomyślu. Placówka powstała w 1985 roku i została zlokalizowana w Parku Miejskim, gdzie zajmuje 1,75 ha. Siedziba muzeum mieści się w zrekonstruowanym holenderskim budynku mieszkalnym, pochodzącym z końca XVIII wieku. Można tu zapoznać się z historią chmielarstwa i wikliniarstwa. Do najciekawszych eksponatów należy zaliczyć przepiękną torebkę z kory brzozy oraz olbrzymie wiklinowe kosze wyplatane w latach 50. XX wieku. Jak każda placówka szreniawskiego muzeum, również oddział w Nowym Tomyślu oferuje odwiedzającej go młodzieży lekcje muzealne, takie jak: „Od patyka do koszyka”, „Historia wikliną przeplatana” czy „Jak to z chmielem bywało”. Jeśli zawczasu umówimy się z pracownikami muzeum, będą mogli dla nas zorganizować warsztaty plecionkarskie pt. „Wiklina dla amatorów”. Mają w tym duże doświadczenie, bo dwa razy w roku w Nowym Tomyślu odbywają się spotkania profesjonalnych plecionkarzy: „Plener wikliniarski” oraz „Spotkania młodych plecionkarzy”. W czasie ich trwania swoich sił próbują, pod czujnym okiem uznanych artystów, uczniowie szkół plastycznych lub zawodowych o profilu wikliniarskim. Ich prace można następnie podziwiać na terenie muzeum – eksponowane są na wolnym powietrzu oraz w stodole holenderskiej zrekonstruowanej w 2006 roku. Oprócz samej Szreniawy, Jaracza, Swarzędza i Nowego Tomyśla, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego ma oddziały w Uzarzewie (Muzeum Przyrodniczo-Łowieckie otwarte w 1977 roku) oraz najmłodszą placówkę w Sielinku (Muzeum Gospodarki Mięsnej otwarte w 2005 roku). Wizyta w Muzeum Narodowym Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego będzie więc nie tylko długa, ale także ciekawa i na pewno odpowie na nie jedno, nawet trudne, pytanie dotyczące życia na wsi i pracy rolnika. Natalia Jabłońska Informacje praktyczne1. Adres fizyczny, adres mailowy
Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie 2. Dostępność
3. Oferta kulturalno-rozrywkowa
Od 2000 roku przy Muzeum Narodowym Rolnictwa w Szreniawie działa Zespół Dziecięcy "Szreniawa". Zespół ma w repertuarze tańce narodowe (m.in. polonez, oberek, krakowiak, kujawiak) oraz regionalne (wielkopolski, lubelski, łowicki ,z regionu Kujaw, Kaszub, Kurpi). Pokaz pracy jedynej w Polsce działającej lokomobili parowej Pokazy wypieku chleba w tradycyjnych, wolnostojących piecach chlebowych wraz z demonstracją akcesoriów chlebowych i prelekcją oraz poczęstunkiem (chleb ze smalcem, gzikiem lub miodem): w każdą sobotę o godzinie 11.00; 4. Imprezy
5. Dojazd
6. Baza noclegowa
7. Działalność naukowo-badawczaMuzeum prowadzi również działalność naukowo-badawczą oraz wydawniczą. Wśród publikacji muzeum znajdują się m.in.: Informatory o Muzeum, jego historii i zbiorach; Roczniki Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie, Seria „Majątki Wielkopolskie” Katalogi ekspozycji stałych i zbiorów Muzeum oraz katalogi wystaw czasowych, ponadto materiały pokonferencyjne oraz opracowania monograficzne. W muzeum można zakupi również publikacje dla dzieci jak i filmy DVD. Szczegółowa oferta znajduje się na stronie muzeum: www.muzeum-szreniawa.pl/?q=pl/node/52 8. Informacje dodatkowe
|
Więcej zdjęć |